Een vrijdagochtend in Haverleij
18 september '20
Op een mooie vrijdagochtend parkeren we de auto bij één van de kastelen. Op gepaste afstand maken we kennis en starten gelijk met een heerlijke wandeling. Dat gaat niet snel, want Johan is al een tijdje niet in het gebied geweest en maakt van de gelegenheid gebruik gelijk even het landschap te scannen en verandering in het gebied waar te nemen.
“Dat doe ik door indicatorsoorten te tellen. Ik neem bijvoorbeeld één vierkante meter en bekijk hoeveel verschillende soorten planten er staan. Als dat er 25 zijn, ben ik heel blij en tevreden.”
Gecultiveerd én ruig
We lopen door een laan met platanen. “Mooie bomen die goed bij het landschap passen”, zegt Johan. “Maar voor de natuur zijn ze nutteloos. Insecten en vogels vinden er weinig voeding. De lindes die daar verderop staan, zijn daarentegen fantastisch. Het leuke is dat hier gecultiveerd landschap heel mooi overloopt in ruiger landschap. Dat maakt een gebied heel aantrekkelijk. We hebben in beginsel wat zaken aangelegd en verwaarlozen die nu liefdevol, zodat de natuur zijn werk kan doen. We maaien en snoeien slechtst het noodzakelijke.”
Ik kijk om me heen en snap wat Johan bedoelt. Het is allemaal niet zo strak en daardoor krijgt het gebied een heel natuurlijke uitstraling.
Kijk, een grote pimpernel!
Gezellig kletsend kijken we om ons heen en zien een plantje dat de grote pimpernel heet. Johan wordt enthousiast. ‘Oh wat goed dat die hier nog staat. Dat is namelijk een plant die al in de 17e eeuw hier voorkwam, toen dit gebied nog geregeld onder water stond. Deze plant trekt het pimpernelblauwtje aan. Een vlinder die alleen hier in Den Bosch voorkomt.” Niet veel verder ziet Johan de wilde peen. Een plant die over het algemeen in de Benelux voorkomt en hier dus ook. Leuk detail is dat de plant ook echt een klein peentje heeft dat in de grond steekt.
Het verhaal van de zwaluw
Niet veel verder zien we een zwaluwbroedplaats. “Deze paal met nestkastjes hebben wij gemaakt om de zwaluw te stimuleren ons voorbeeld te volgen.” We kijken omhoog en zien dat dat nog niet gelukt is. Johan verklaart: “Zwaluwen hebben het druk, hoor. In augustus moeten ze 10.000 kilometer naar Zuid-Afrika vliegen en in mei komen ze dan weer terug om hier een nest te bouwen, eieren uit te broeden, kinderen op te voeden en hup, dan gaan ze weer. We weten nog niet genoeg van de zwaluw, maar bekend is wel dat hij zijn weg vindt via de sterren en de kustlijnen. Ze kunnen dagen achter elkaar vliegen zonder eten.”
Ecologie en economie kunnen prima samengaan
Langs een pad waar we giftig sint jacobskruid, knoopkruid en een icarusblauwtje spotten, komen we bij de weg waaraan Kasteel Heesterburgh gebouwd wordt. Johan vraagt of we even kunnen kijken of ze inderdaad zijn advies hebben opgevolgd. “Ik heb voor aanvang van de bouw een plan gemaakt waardoor de natuur beschermd wordt. Ook dat is natuurinclusief bouwen. Handig van dit plan is dat ecologie en economie elkaar niet in de weg hoeven te zitten. Naast de bouwplaats liggen inderdaad stapels met takken. “Voor marters en vele andere diersoorten een perfecte schuil- en broedplaats.”
Drive thru voor vleermuizen
Tot slot lopen we via een ‘parkje’ naar de dijk. “De verschillen tussen dicht en open zijn hier mooi in balans. Dat vinden veel dieren fijn. In de avond zie je hier veel vleermuizen. Dit is net een Mc Donalds drive thru voor ze. Met mond open vliegen ze door het park om allemaal vliegen te vangen.” Vanuit het besloten parkje komen we op de weidse dijk. Echt fascinerend hoe ver je kunt kijken. Moet je je voorstellen dat je straks in Oeverhuijze woont en dit dagelijks kunt zien!
Weidekervel spotten
Op de dijk wijst Johan een bankje aan. Daar moeten we even naartoe lopen. Daar staat, als het goed is, weidekervel, een plant die alleen nog maar in Brabant groeit. Hij is niet mooi, maar heeft een belangrijk aandeel in de biodiversiteit. Een sterke biodiversiteit is belangrijk voor de gezondheid van mens én natuur, omdat een natuurlijk systeem ziekten en plagen beter in toom houdt. De processierups is bijvoorbeeld een gevolg van te weinig biodiversiteit. Als we op de plek aankomen, zien we een glimlach. “Gelukt! Het staat er nog.” Johan gaat door de knieën en kijkt even goed. Mooi als iemand zo veel passie heeft voor zijn vak.
Einde wandeling
Na ons weidekervel-avontuur wandelen we terug. Het was een superleuke ervaring. We bedanken Johan en gaan met een boekje vol informatie naar kantoor. We hopen dat je het leuk vond om terug te lezen. En als je nou meer wilt weten over de architectuur in dit gebied? Lees dan ook even het verhaal met Sjoerd Soeters.